Mặt bằng nhỏ, ngân sách giới hạn, không được phá dỡ và làm việc từ xa – đây là tổ hợp các yếu tố dễ khiến một dự án rơi vào bế tắc. Nhưng với quán pub 80m² tại Barcelona, những giới hạn lại trở thành động lực để kiến tạo nên một công trình hiệu quả, hiện đại và giàu cảm xúc. Bài viết dưới đây sẽ đi sâu vào cách thiết kế giải quyết từng bài toán một cách linh hoạt, đồng thời đảm bảo tinh thần văn hóa Việt trong một diện mạo mới.
Bài toán mặt bằng: nhỏ, dài và bất khả xâm phạm
Không gian của quán là dạng nhà ống nằm tại phố cổ của Barcelona với kết cấu sẵn có không được đục phá hay can thiệp mạnh. Mặt bằng hẹp, kéo dài, không có tầng lửng cũng như khoảng đệm thông thoáng nên thiếu ánh sáng tự nhiên. Tuy nhiên, thay vì cố “trang trí thật nhiều để lấp chỗ trống”, thiết kế chọn cách làm cho không gian liền mạch và tiết chế tối đa.
Đặc biệt, cách tổ chức luồng giao thông một chiều từ đầu quán đến cuối giúp tối ưu diện tích, tránh xung đột giữa khách và nhân viên. Giải pháp chia ba lớp không gian cũng giúp tối ưu hoá không gian, đáp ứng công năng và mục đích của nhiều nhóm khách hàng:
- Khu pha chế và quầy bar ở phía trước dành cho khách hàng cá nhân, đi một mình.
- Khu ngồi cao ở giữa tạo nhịp độ giao tiếp sôi động cho khách hàng đi theo nhóm nhỏ.
- Khu bàn thấp ở cuối đảm bảo sự yên tĩnh cho khách hàng thích sự riêng tư.
Tối ưu công năng vận hành trong giới hạn hiện trạng
Không thể phá dỡ hay thêm tầng, kho, mọi công năng đều phải “nhét” vào trong mặt bằng 80m². Thiết kế phải tính toán từ các yếu tố nhỏ như vị trí máy pha cà phê, tủ lạnh, bếp nấu; luồng di chuyển của nhân viên cho đến kho chứa đồ khô, đồ tươi, dụng cụ pha chế.
Quầy bar kiêm luôn bếp mở và quầy thanh toán giúp tiết kiệm tối đa diện tích. Khu vực vệ sinh và bếp được xử lý tinh gọn phía cuối quán, ẩn giấu tinh tế sau mảng vách trang trí. Tất cả các thiết bị lớn đều được chọn lọc kích thước kỹ lưỡng trước khi lên layout. Mỗi centimet mặt bằng đều được cân nhắc nhiều lần để tránh lãng phí.
Thiết kế ánh sáng dẫn dắt và phân vùng không gian
Vì mặt bằng thiếu ánh sáng tự nhiên, trần thấp và kéo dài nên nếu xử lý không khéo, không gian dễ bị tối và bí. Chính vì thế, thiết kế đã chọn dùng ánh sáng như một vật liệu thiết kế, vừa giúp gia tăng cảm xúc, vừa giúp phân vùng không gian.
- Đèn LED âm trần chạy dọc theo đường cong trần vòm, tạo ánh sáng nền liên tục.
- Đèn thả tập trung tại từng bàn giúp phân vùng cảm xúc theo nhóm.
- Ánh sáng vàng giúp vật liệu như gỗ, da, đá hiện lên rõ nét và ấm cúng.
- Các mảng tranh, chi tiết decor được chiếu bằng đèn hắt tường tinh tế.
Kiến tạo chiều sâu bằng nhịp điệu trần vòm
Hệ trần uốn vòm không chỉ là yếu tố trang trí mà còn là giải pháp thị giác để tăng chiều sâu cho không gian. Trong mặt bằng dài, hẹp và thấp, các nhịp vòm giúp dẫn hướng tầm nhìn, tạo cảm giác rộng và liên kết. Mỗi vòm là một “nút cảm xúc” nhỏ, chia nhịp nhẹ nhàng từ khu vực này sang khu vực khác.
Càng đi vào trong, trần càng tối và ánh sáng càng thấp xuống, tạo cảm giác chuyển tiếp rõ ràng từ sôi động đến riêng tư. Khung vòm làm từ sắt sơn đen – dễ thi công tại nước ngoài, tạo độ sắc nét và chắc chắn cho cấu trúc trần.
Vật liệu đơn giản nhưng không đơn điệu
Không gian quán không dùng vật liệu đắt đỏ hay quá đặc thù, tất cả đều là những chất liệu phổ thông, dễ tìm thấy ở bất kỳ đâu như gỗ, đá, sắt, simili. Tất cả vật liệu đều bền, thi công được tại châu Âu, dễ thay thế, phù hợp chi phí đầu tư nhưng chính sự kết hợp thông minh và tiết chế màu sắc đã làm nên khác biệt.
- Gỗ sẫm màu kết hợp sắt đen tạo nên cảm giác vững chãi.
- Simili màu da bò làm mềm bề mặt tiếp xúc, tăng độ ấm.
- Đá màu đen nhám ở mặt quầy vừa dễ vệ sinh vừa tạo độ tương phản.
- Sơn hiệu ứng tường làm nền cho các tranh trang trí hoặc ánh sáng hắt.
Văn hóa Việt thể hiện qua hơi thở, không qua biểu tượng
Không có đèn lồng, gạch bông hay tranh cổ, dấu ấn văn hóa Việt Nam trong dự án này đến từ cảm xúc không gian và một vài chi tiết đủ sâu sắc nhưng không phô trương như:
- Họa tiết trống đồng lồng vào vách ngăn khu vệ sinh.
- Tranh vẽ hoa sen trừu tượng được đặt ở cuối quán như một điểm kết.
Tên các khu vực viết bằng tiếng Tây Ban Nha giúp người bản địa dễ sử dụng, nhưng không làm mất bản sắc Việt. Đây không phải là “show ra cho người khác biết mình là Việt Nam”, mà là “người Việt bước vào sẽ thấy quen, thấy gần”.
>>> Xem thêm: Thiết kế nhà hàng đậm chất Việt Nam tại Úc
Làm thiết kế từ xa: vấn đề không nằm ở khoảng cách
Điều đặc biệt của dự án quán pub Barcelona là toàn bộ thiết kế đều được thực hiện từ xa. Không khảo sát, không đo trực tiếp, thiết kế chỉ dựa vào ảnh, video, thông số hiện trạng do chủ đầu tư cung cấp. Điều này đòi hỏi:
- Bản vẽ phải chính xác tuyệt đối, tránh sai số gây ảnh hưởng thi công.
- Mọi thông tin đều được xác nhận nhiều lần với chủ đầu tư.
- Thiết kế sử dụng các vật liệu, thiết bị phổ biến dễ tìm kiếm tại châu Âu.
- Các bản vẽ bố trí điện, nước, hút mùi đều được xuất chi tiết.
Không cần phải có mặt tại hiện trường, đội ngũ thiết kế vẫn có thể tạo ra một không gian sát thực tế, dễ thi công, dễ kiểm soát. Điều này thực hiện được là nhờ kinh nghiệm thực chiến với hơn 30 dự án thiết kế tại nước ngoài của Ken Design, từ các nước châu Âu, châu Mỹ cho đến các nước châu Á, châu Úc.
Thiết kế quán pub tại Barcelona do Ken Design là một ví dụ điển hình cho việc: nếu hiểu bản chất vấn đề, hạn chế sẽ trở thành đòn bẩy sáng tạo. Mặt bằng nhỏ, không được phá dỡ, ngân sách thấp và thiết kế từ xa không phải là rào cản mà là cơ hội để thiết kế tập trung vào những gì cốt lõi nhất.